Dat blikseminslag grote schade toe kan brengen aan gebouwen is bekend. Maar dat tegenwoordig de schade aan elektra, elektronica en gevolgschade een veel groter probleem is, hebben niet alle ondernemers in de gaten. Tuinbouwbedrijven zijn, net als huizen, via allerlei leidingen en kabels verbonden met grotere netwerken. Ook worden er in toenemende mate meters en sensoren buiten op de kas geplaatst met als gevolg dat de energie van een bliksemontlading naar ‘binnen’ gebracht kan worden, met alle gevolgen van dien.
Eerder op de bijeenkomst gaf weervouw Margot Ribberink aan dat bij 1 graad temperatuurstijging door klimaatverandering de hoeveelheid bliksem met 56% toeneemt. Johan Hofland van Van der Heide Bliksembeveiliging liet kaartjes van Nederland zien waar in het afgelopen jaar bliksemontladingen zijn geweest. Met name de zuidelijke provincies hebben een hoge dichtheid van blikseminslagen, boven de grote Rivieren neemt dat wat af. Er zijn geen gebieden in Nederland waar geen bliksem voorkomt, dus overal zou er aandacht voor bliksembeveiliging moeten zijn.
Hofland legde haarfijn uit hoe een bliksemontlading werkt, soms kan dat tussen wolken van een verschillende lading zijn, maar vaak is het tussen een wolk en de aarde. Meestal hebben de wolken een negatieve lading, maar soms ook positief. Bij positief geladen wolken zijn die ontladingen erg heftig en kunnen ze tot grotere schade leiden. De schade kan ontstaan door de directe ontlading, maar ook door inductie spanningen (elektromagnetische spanning of overslag). In korte tijd lopen er, door de blikseminslag, sterke elektrische stromen die de kortste weg naar aarde zoeken. Dat kan via een gebouw in de buurt, maar net zo goed via uw kas, elektrische bedrading, klimaatcomputer of internetverbinding lopen.
De kassen van tuinders, met hun metalen structuur, vormen al een goede constructie om schade buiten te houden. Dan moeten die kassen wel, eventueel met een ringleiding, goed geaard zijn. Uit ervaring weet Johan Hofland dat het ook belangrijk is om beducht te zijn voor inductieschade en doorslag van ontlading naar binnen toe. Op basis van een risico-analyse kan bepaald worden wat de risico’s zijn en welke maatregelen genomen kunnen worden. Dan kan een tuinder zelf bepalen welke voorzorgsmaatregelen hij wil nemen en welke risico’s hij nog wil lopen. Zeker wanneer een blikseminslag de elektronica in het tuinbouwbedrijf beschadigd, loopt de (volg)schade snel in de duizenden euro’s. In dat soort gevallen is ‘voorkomen beter dan genezen’.
Download hier de bijlage